شکایت از پزشک چگونه انجام می‌شود؟
در جامعه، افراد مختلف بر اساس مهارت، تخصص و علاقه خود، مسئولیت‌های گوناگونی را بر عهده می‌گیرند. برخی از این مسئولیت‌ها حساسیت زیادی ندارند، اما برخی دیگر با جان، سلامت جسمی و روانی، دارایی و حقوق انسان‌ها گره خورده‌اند. پزشکی یکی از مشاغل حیاتی است که کوچک‌ترین خطا در آن می‌تواند منجر به آسیب‌های جبران‌ناپذیر شود.
گاهی پزشکان، به‌صورت عمدی یا سهوی، مرتکب تخلف یا قصور در روند درمان می‌شوند. در این موارد، بیمار یا بستگان وی می‌توانند با طرح شکایت، خواستار بررسی موضوع و دریافت خسارت شوند. شکایت از پزشک، اگرچه آسیب ایجادشده را از بین نمی‌برد، اما گامی مهم در راستای احقاق حقوق بیمار محسوب می‌شود.
انواع قصور و تخلفات پزشکی
خطاهای پزشکی ممکن است عمدی یا غیرعمدی باشند. قانون برای حمایت از بیماران و تضمین کیفیت خدمات درمانی، انواع جرایم و تخلفات پزشکی را شناسایی کرده و برای آن‌ها مجازات‌هایی تعیین کرده است. شدت تخلف، نیت پزشک، سابقه قبلی و پیامدهای اشتباه، از جمله معیارهای تعیین میزان مجازات هستند.
مراجع رسیدگی به شکایت از پزشک
برای شکایت از پزشک، بسته به نوع تخلف، می‌توان به یکی از مراجع ذی‌صلاح مراجعه کرد:
1. دادسرای جرایم پزشکی
در کلان‌شهرها، دادسرای ویژه‌ای برای رسیدگی به جرایم پزشکی وجود دارد. در این نهاد، پس از ثبت شکایت و بررسی مستندات، پرونده به کمیسیون پزشکی ارجاع می‌شود. این کمیسیون پس از بررسی تخصصی نظر خود را اعلام کرده و در صورت احراز تخلف، کیفرخواست صادر خواهد شد.
2. دادسرای انتظامی سازمان نظام پزشکی
این نهاد به تخلفات صنفی و حرفه‌ای پزشکان رسیدگی می‌کند. در صورت احراز تخلف، مجازات‌هایی همچون توبیخ، تعلیق یا لغو پروانه پزشکی در انتظار پزشک خاطی خواهد بود.
3. دادگاه‌های عمومی
در صورت وقوع آسیب جسمی یا مالی، بیمار می‌تواند به دادگاه عمومی مراجعه و درخواست رسیدگی حقوقی و دریافت دیه یا خسارت کند.
4. شورای حل اختلاف (دادگاه صلح)
اگر میزان خسارت کمتر از ۵ میلیون تومان باشد، امکان طرح شکایت در شورای حل اختلاف نیز وجود دارد.
5. سازمان تعزیرات حکومتی
در برخی تخلفات خاص مانند استفاده از افراد غیرمتخصص، دریافت وجه غیرقانونی یا خودداری از پذیرش بیماران اورژانسی، می‌توان از طریق سازمان تعزیرات حکومتی اقدام کرد.
مدارک لازم برای شکایت از پزشک
برای تنظیم شکایت مؤثر، ارائه مدارک معتبر ضروری است. مهم‌ترین مدارک شامل موارد زیر است:
• عکس‌های قبل و بعد از درمان یا جراحی
• نسخه‌های تجویزی و پرونده پزشکی
• فیش‌های پرداختی، رسیدهای بانکی یا پرینت حساب
• پیام‌ها، مکاتبات و فایل‌های صوتی مرتبط با درمان
همچنین ثبت‌نام در سامانه ثنا و داشتن کارت ملی و شناسنامه برای ثبت رسمی شکایت الزامی است.
بهترین زمان برای شکایت از پزشک
بهترین زمان برای طرح شکایت، بلافاصله پس از وقوع آسیب و پیش از برطرف شدن آثار آن است. در این شرایط، امکان اثبات وقوع تخلف و ارتباط آن با اقدامات پزشک آسان‌تر خواهد بود.
ضرورت داشتن وکیل در شکایت از پزشک
به‌دلیل پیچیدگی و تخصصی بودن این نوع پرونده‌ها، همراهی با یک وکیل با تجربه در امور پزشکی و قصور درمانی می‌تواند نقش مهمی در اثبات حقانیت بیمار و دریافت خسارت ایفا کند. وکیل با آشنایی به فرآیندهای قانونی، مستندات لازم را جمع‌آوری و به شکل صحیح در مراجع صالح طرح دعوا می‌کند.
شما همچنین می‌توانید برای مطالعه بیشتر وکیل مدافع پزشک را نیز مطالعه فرمایید.
سوالات متداول درباره شکایت از پزشک
1. آیا می‌توان از پزشک زیبایی شکایت کرد؟
بله. در صورت ایجاد آسیب جسمی، نارضایتی شدید از نتیجه درمان، یا دریافت هزینه‌های غیرقانونی، می‌توان از پزشک زیبایی نیز شکایت نمود.
2. آیا بدون داشتن وکیل می‌توان شکایت کرد؟
بله، اما توصیه می‌شود در پرونده‌های پیچیده، به‌ویژه در حوزه قصور پزشکی، از وکیل مجرب استفاده کنید تا روند قانونی با سرعت و دقت بیشتری پیش رود.
3. آیا شکایت از پزشک شامل هزینه است؟
بله، شکایت نیاز به پرداخت هزینه دادرسی دارد. اما اگر بیمار مدارک کافی داشته باشد، در پایان می‌تواند از پزشک خسارت و هزینه‌های قانونی را مطالبه کند.
4. مدت زمان رسیدگی به شکایت از پزشک چقدر است؟
مدت زمان رسیدگی بسته به پیچیدگی پرونده، حدود دو تا سه ماه است. اما در موارد خاص ممکن است بیشتر نیز طول بکشد.
5. اگر پزشک عمدی در درمان اشتباه کند، چه می‌شود؟
در صورت اثبات عمد پزشک، مجازات شدیدتری از جمله حبس، جریمه سنگین و لغو پروانه طبابت برای او در نظر گرفته می‌شود.
